พืชกระท่อมได้รับการปลดล็อกออกจากบัญชียาเสพติด ประเภทที่ 5 โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2565 เป็นต้นไป ทำให้เกิดกรรมวิธีร่าง พ.ร.บ.พืชกระท่อม เพื่อควบคุมเนื้อหาการปลูกแล้วก็การจำหน่าย จึงทำให้คนจำนวนไม่น้อยเริ่มสนใจคุณประโยชน์ที่ได้รับมาจาก “ใบกระท่อม” ซึ่งแรกเริ่มเป็นพืชสมุนไพรในท้องถิ่นที่มีคุณประโยชน์ทางยาช่วยบรรเทาอาการต่างๆได้

รู้จักคุณประโยชน์ที่ได้รับมาจาก “ใบกระท่อม” มีคุณประโยชน์ทางยายังไง?
กระท่อม (ภาษาอังกฤษ Kratom, ชื่อวิทยาศาสตร์ Mitragyna speciosa) เป็นไม้ยืนต้นที่นิยมเพาะปลูกในแถบเอเซียอาคเนย์ มีหลายสายพันธุ์ ในประเทศไทยมักพบในพื้นที่ภาคกลาง แล้วก็พื้นที่ป่าธรรมชาติของภาคใต้ อาทิเช่น จังหวัดสุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช จังหวัดตรัง สตูล จังหวัดพัทลุง สงขลา จังหวัดยะลา ปัตตานี แล้วก็จังหวัดนราธิวาส

ส่วนใบของพืชกระท่อม หรือใบกระท่อม ถูกใช้เป็นยาสมุนไพรในท้องถิ่นมายาวนาน แรกเริ่มชาวบ้านนิยมเคี้ยวใบสด หรือนำไปตำน้ำพริก เพื่อช่วยทำให้รู้สึกมีเรี่ยวแรงเมื่อต้องออกไปทำไร่ทุ่งนา เหตุเพราะพืชกระท่อมจะออกฤทธิ์คล้ายกับแอมเฟตามีน กระตุ้นประสาทให้ดำเนินงานได้มากขึ้น

จนกว่าในปี พ.ศ. 2522 กระท่อมถูกจัดเป็นยาเสพติดให้โทษประเภทที่ 5 ลักษณะเดียวกับกัญชา ตาม พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ มาตรา 7 ก่อนจะถูกปลดล็อกอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2564

ใบกระท่อมนับว่าเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านสำหรับในการนำพืชมาใช้รักษาอาการต่างๆในสมัยที่คนจำนวนมากยังไม่อาจจะเข้าถึงการรักษาด้านการแพทย์ได้ โดยในตอนนี้มีการศึกษาค้นคว้าเพิ่มอีกเกี่ยวกับคุณประโยชน์ที่ได้รับมาจากพืชกระท่อม ซึ่งสามารถเอามาสกัดใช้ในทางสุขภาพได้ โดยมีคุณประโยชน์ทางยา ดังนี้

• รักษาโรคบิด ท้องเสีย ท้องอืดท้องเฟ้อ แล้วก็อาการมวนท้อง
• บรรเทาอาการปวดเมื่อยล้ากล้ามเนื้อตามร่างกาย
• ใช้บดทำเป็นยาสมุนไพรสำหรับพอกรักษาแผล
• แก้นอนไม่หลับ ช่วยหยุดประสาท ความวิตกกังวลลดลง
• ช่วยทำให้รู้สึกขมีขมัน รักษาระดับพลังงาน ดำเนินงานได้นานขึ้น

โทษของใบกระท่อม แล้วก็อาการข้างๆที่มีผลต่อสุขภาพ

ใบกระท่อมออกฤทธิ์ทางยาบรรเทาอาการต่างๆในพื้นฐานให้แก่ร่างกายได้ แต่ถ้าเกิดกินในจำนวนที่มากเกินไป รวมถึงกินต่อเนื่องกันเป็นระยะเวลาที่นานๆ ก็จะส่งผลเสียต่อสุขภาพได้เช่นกัน เดี๋ยวนี้มีข้อระวังในกลุ่มที่ใช้ประโยชน์ในทางที่ผิด อาทิเช่น นำไปต้มเพื่อผสมกับเครื่องดื่มประเภทอื่นๆโดยมิได้มุ่งใช้ประโยชน์ในทางคุณประโยชน์ของยา สำหรับคนที่กินใบกระท่อมเยอะเกินไป จะมีลักษณะข้างๆดังนี้

• ปากแห้ง
• เบื่ออาหาร
• ท้องผูก
• ฉี่บ่อยครั้ง
• หนาวสั่น
• นอนไม่หลับ
• อ้วก
• อาเจียน
• ผิวหนังสีแก่ขึ้น
• จิตหลอน
• หวาดระแวง

อย่างไรก็แล้วแต่ แม้ว่าจะมีการปลดล็อกใบกระท่อมเพื่อประโยชน์ทางของกินแล้วก็ยาแล้ว แต่ก็ยังมีข้อควรระมัดระวังทางกฎหมายที่ควรพิจารณาถึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการนำไปใช้ผสมกับยาเสพติดประเภทอื่น การขายน้ำต้มกระท่อมในหอพัก สถานศึกษา รวมถึงจำหน่ายของกินที่มีส่วนผสมของใบกระท่อมแก่สตรีตั้งครรภ์ แล้วก็ผู้สูงอายุต่ำยิ่งกว่า 18 ปี ล้วนนับว่าเป็นความผิดตามกฎหมาย ไม่อาจจะทำได้